Eierstoktumor bij een paard

• Inhoudsopgave

• Hengstige merrie met verhoging
• Hormonen op hol
• Dierenarts
• Verder onderzoek bij de paardenkliniek
• Behandeling: operatie
• Vasten voor de operatie
• De dag van de operatie
• Weer terug naar huis: boxrust
• Ontsteking
• Aan de hand stappen
• Het weiland in
• Opbouw weer onder het zadel
• Fysiobehandelingen
• Kosten eierstoktumor paard

Wat doe je als het gedrag van je merrie ineens compleet omslaat? In dit artikel vertel ik je hoe ik erachter ben gekomen dat mijn merrie Jemme een eierstoktumor had en hoe de operatie is verlopen en wat hoe het revalidatietraject eruit zag. 

Dit artikel is ook te beluisteren via de Ruiterdoelen Podcast op Spotify 

Hengstige merrie met verhoging

Eind april kreeg ik een appje van onze pensionstal dat Jemme niet helemaal goed te pas was. Ze hadden haar temperatuur opgenomen en ze had iets verhoging. Niet iets om meteen zorgen om te maken, maar de volgende ochtend kwam de tandarts voor de jaarlijkse onderhoudsbeurt. Daarbij wordt ze altijd een beetje suf gemaakt en dan wil je niet dat een paard ziek is. Gelukkig was de verhoging de volgende ochtend weg en was ze weer haar oude zelf. Ze was wel hengstig en het was het begin van het seizoen dus niet heel gek dat ze daar wat last van had.

De weken daarna bleef Jemme in de hengstigheid hangen. Dat was wel heel opvallend want normaal merk je amper iets aan haar. Ze is absoluut geen ‘pismerrie’. Je moet net mazzel hebben dat je er iets van merkt. Omdat het toch wat langer duurde heb ik het supplement Moody Mare geprobeerd. Dit is een supplement op basis van kruiden voor merries die last hebben van hengstigheid. Kamille heeft eerder al enorm geholpen bij haar gevoelige huid dus het proberen waard. Het leek in eerste instantie een beetje te helpen, maar al snel werd haar gedrag erger.

Hormonen op hol

Het werd steeds duidelijker dat ze echt last had van haar hormonen. Het viel op dat ze vooral op andere merries reageerde. Wanneer ik met haar van het land naar stal liep en we langs een aantal merries kwamen, begon ze te hinnkenen en maakte ze zich heel groot. Terwijl ze normaal niet eens kijkt naar andere paarden. Vooral op één merrie reageerde ze extreem, dat was sowieso al haar vriendinnetje maar nu leek ze wel smoorverliefd. En wanneer ze op stal stond en die merrie ergens op het erf voorbij kwam lopen dan stond Jemme te steigeren en schreeuwen, want ze wilde naar die merrie toe. Ook tijdens het rijden raakte ze steeds sneller afgeleid door andere paarden. Het was duidelijk dat dit niet iets was dat gewoon vanzelf over zou gaan, maar dat het juist erger werd. En het had overduidelijk verband met haar hormonen.

Dierenarts

Tijd om de dierenarts erbij te halen. De dierenarts stelde voor om haar eierstokken te scannen, want als een of beide eierstokken van een paard niet goed functioneren kan dat resulteren in een afwijkende hormoonspiegel. Tijdens de scan werd duidelijk dat Jemme een enorme cyste op haar linker eierstok had, zo groot als een voetbal… Een operatie zou de uiteindelijke oplossing zijn, maar dat is niet niks voor een paard. Daarnaast als je zo’n operatie doet, is de zomer niet de beste tijd om dat te doen (het was inmiddels juli) dus besloten we eerst een andere behandeling te proberen.

Jemme werd eerst hengstig gespoten om de eisprong op gang te helpen, als dat zou werken zouden we met een week of drie moeten merken dat haar gedrag minder zou worden. Na 2,5 week was het heel duidelijk dat het absoluut niet had gewerkt. Jemme probeerde namelijk haar vriendin (de merrie waar ze zo smoorverliefd op was) te dekken. Haar gedrag werd dus steeds extremer. De dierenarts besloot haar een kuur Regumate te geven. Dit medicijn zou haar ‘hengsten’ hormoon moeten indammen waardoor ook haar hengstengedrag minder zou worden. Dat sloeg goed aan, al snel merkte ik dat haar gedrag minder werd en dat de normale Jemme weer terug kwam. Hier was ik heel blij mee want in de tussentijd was Jemme ook een hoop afgevallen. Tijdens het rijden merkte ik dat de singel twee gaatjes strakker moest.

Na een aantal weken was het tijd voor een scan van de eierstokken, de cyste zat er nog steeds. De dierenarts stuurde me door naar de paardenkliniek in Hellendoorn voor verdere scans en bloedonderzoek.

Verder onderzoek bij de paardenkliniek

Tot nu toe was Jemme aan huis gescand omdat we nog nooit met de trailer op pad zijn geweest. We hebben wel eens geoefend met laden en de trailer afsluiten toen ze jonger was en dat ging prima. Maar omdat ik zelf geen trailer heb, en pas net een auto waar überhaupt een trailer achter kan, had ik dat in de tussentijd niet meer geoefend. Omdat het ook de eerste keer echt van huis was voor Jemme wilde ik de trailer en het rijden wel eerst rustig met haar oefenen. Het is allemaal al spannend genoeg. Na ongeveer vijf trainingssessies vond Jemme de trailer heel normaal en kon ik de afspraak bij de kliniek inplannen.

De rit naar de kliniek was ongeveer 35-40 minuten en ging super goed. Eenmaal bij de kliniek werd ze eerst gescand en zou er daarna nog bloed afgenomen worden voor verder onderzoek. Tijdens de scan hoorde ik de dierenarts en assistente fluisteren ‘wow is echt groot’ en nog wat onverstaanbare dingen. De dierenarts begon al snel uit te leggen wat hij zag en wat er moest gebeuren. Het was zeer waarschijnlijk geen cyste maar een eierstoktumor, maar hoe dan ook het moest eruit. Bloedonderzoek hebben we daarom ook niet meer gedaan omdat die uitslag geen verschil meer zou maken, er moest geopereerd worden.

Behandeling: operatie

In verband met de grootte van de tumor was het nu de vraag of het een staande operatie of liggende operatie zou worden. Een staande operatie is een stuk minder ingrijpend, paarden worden dan lokaal verdoofd en krijgen een roesje, de tumor of cyste wordt dan via de flank verwijderd. Aangezien Jemme een voetbal op haar eierstok had zitten was het de vraag of dat ging lukken. De operatie zou hoe dan ook uitgevoerd worden bij een andere kliniek, De Lingehoeve in Lieden, dus de dierenarts ging meteen bellen om met de chirurg te overleggen.

Helaas was de conslusie dat Jemme liggend geopereerd moest worden, de tumor was te groot. Dit betekende dat ze onder volledige narcose moest (slik) en dat er boxrust en een flinke revalidatietijd aan zat.

Vasten voor de operatie

De operatie stond gepland voor de week van 19 oktober 2020. Een aantal dagen daarvoor moesten we Jemme al brengen. Om de operatie zo veilig mogelijk uit te voeren moesten de darmen zo leeg mogelijk zijn, daarom moeten paarden vasten. Zo is er tijdens de operatie meer ruimte om te opereren en drukt er na de operatie ook minder gewicht op de buikwond. Je kunt je voorstellen dat de darmen en andere organen in de buik aardig wat wegen en dat dat allemaal drukt op de wond met hechtingen.

Jemme achterlaten in de kliniek was heel sneu. Ze wist niet waar ze was, waarom ze er was en waarom ik wegging. Nu denken paarden natuurlijk niet zoals wij mensen, maar het was erg stressvol. Gelukkig belde de kliniek de volgende dag dat het allemaal heel goed was gegaan en dan ze vrij snel rustig was geworden. Die dag ging ze ook naar een speciale vastenstal, een stal met een rubbere vloer als bodembedekking en in een rustige plek van de kliniek. Het advies was ook om haar niet op te zoeken want dat zou juist meer stress en onrust opleveren. Die zaterdag belde de dierenarts dat het vast goed ging en omdat ze al veel was afgevallen ze die maandag geopereerd zou worden.

De dag van de operatie

Die dag duurde zoooooo lang. Tegen het einde van de middag was trok mijn gestress het niet meer en heb ik de kliniek gebeld, de dierenarts was net haar ronde aan het bellen. De operatie was heel goed gegaan. Ze was goed uit de narcose gekomen en zonder problemen opgestaan. De tumor was inderdaad heel groot, maar ook zonder problemen verwijderd. De volgende dag ben ik naar de kliniek gereden om bij Jemme te kijken. Een assistente liep met me mee en vertelde hoe het met haar ging. Ze hadden een theedoek aan de buitenkant op het litteken gehecht om tegendruk te geven op de wond. Die zou er na een paar dagen weer af mogen. Eenmaal bij de stal duurde het even voordat ze doorhad dat ik er was. Ze had nog koorts en was nog erg suf door de operatie en pijn.

Ook de dag erna ben ik nog bij haar gaan kijken, toen ging het al stukken beter en had ze al zoiets van hup ik wil uit de stal. Een goed teken! De dierenarts gaf aan dat als het allemaal goed zou blijven gaan ze die zaterdag mee naar huis zou mogen. Uiteindelijk hebben we besloten om haar na het weekend op maandag op te halen. Liever een paar dagen extra op de kliniek zodat we zeker weten dat het goed gaat dan net te snel naar huis, het was natuurlijk ook nog een hele rit in de trailer.

Weer terug naar huis: boxrust

Wat was ze blij om weet thuis te zijn. Al wist ze natuurlijk niet dat de komende 7 a 8 weken boxrust zou betekenen. Dat is heel wat voor een paard wat normaal minimaal 6-8 uur buiten staat. Gelukkig vind Jemme het niet erg om alleen op stal te staan dus dat is al een zorg minder. De eerste dag heeft er nog een paard bij haar binnen gestaan, maar vanaf de tweede dag bleef ze alleen op stal. Dat ging gelukkig heel goed. Ik kan me niet voorstellen hoe je de revalidatie moet doen met een paard wat niet alleen op stal kan blijven staan, dan zou je een paard echt op een revalidatiestal moeten zetten of altijd een paard ook binnen moeten laten.

Ontsteking

De eerste week dat Jemme terug was op stal had ik vrij genomen van het werk om haar goed in de gaten te kunnen houden. Helaas konden we die vrijdag weer terug naar de kliniek in Hellendoorn, er zat ineens een flinke bult op het litteken en ze had iets verhoging. Bij de kliniek werd er een echo gemaakt om te kijken of de ontsteking oppervlakkig was of dat het dieper zat richting de peesplaat. Gelukkig was het een oppervlakkige ontsteking die we goed konden gaan behandelen met antibiotica. Twee weken na de operatie kwam de dierenarts om de hechtingen te verwijderen. De ontsteking was zo goed als weg dus de antibiotica had zijn werk gedaan.

Aan de hand stappen

Twee keer per dag mocht Jemme wel uit stal om even rustig te stappen aan de hand. Dat was vooral de eerste weken super fijn voor haar, maar na verloop van tijd een hele uitdaging. De weken daarna begon Jemme zich steeds beter te voelen en steeds beter te eten. Helaas was hier het gevolg ook van dat ze steeds moeilijker te hanteren was tijdens het 2x per dag wandelen. Van iedere poep en scheet schrok ze, soms met gevaarlijke situaties tot gevolg. Zo heeft ze me een aantal keer tegen de grond gewerkt en een keer tegen een hek aan gedrukt. De laatste 1,5 week heb ik op aanraden van de dierenarts ook kalmeringsgel gegeven. Juist die laatste weken is het belangrijk dat ze geen gekke sprongen maakt omdat de peesplaat nog niet goed dicht is.

7 weken na de operatie kwam de dierenarts aan huis om een laatste echo te maken. Erg fijn dat dit aan huis kon want ik zag het niet echt zitten om Jemme als bommetje in de trailer te vervoeren, en kalmeringsgel geven in de trailer was ik ook geen voorstander van. Op de echo was goed te zien dat de peesplaat goed genezen was. En dat betekende dat Jemme weer iets meer mocht bewegen en we langzaam komen opbouwen naar overdag weer terug in de wei.

Het weiland in

Je kun een paard dat net 7 weken boxrust heeft gehad niet in één keer in een groot weiland zetten, dat moet je rustig opbouwen.  Je begint met een kleine ruimte zoals een paddock of in ons geval de longeercirkel. Daar kon Jemme na het aan de hand stappen iedere dag een half uurtje staan, lekker met een hooinet zodat ze wat te doen had. In een aantal weken tijd hebben we die tijd in de longeercirkel steeds een beetje uitgebouwd. Heel gezellig voor Jemme was dat er ook pony’s in het weiland naast de longeercirkel stonden, eindelijk niet meer alleen!  Ik moet zeggen dat deze periode eigenlijk heel goed is gegaan. Ze heeft niet super gek gedaan, waar ik wel een klein beetje bang voor was, omdat ze natuurlijk aan de hand zo explosief was de laatste weken.

De week na kerst was het dan eindelijk tijd om naar het grote land te gaan. Hiervoor wil je ook de juiste dag uitkiezen, dus niet net aan dag nadat het veel geregend heeft. Als ze dan even gek doet wil je natuurlijk niet dat ze onderuit gaat. Ik was er namelijk ook van overtuigd dat ze een sprintje zou trekken want dat doet ze normaal gesproken altijd in het weiland.

Ik was dan ook stomverbaasd toen het eerste wat ze deed toen ik het halstertouw losklikte in het weiland, was stilstaan en gras eten. Ze heeft daarna nog een klein stukje heen en weer gedraafd, maar allemaal heel rustig en relaxt. Daar was ik echt super blij mee! 

Opbouw weer onder het zadel

Nu Jemme weer blij en gezond in de wei stond begon ook de volgende fase van de revalidatie. Haar lichaam had natuurlijk een enorme tik gekregen van de operatie en de boxrust. Haar spieren zaten vast en waren zwakker en haar mobiliteit was minder door het litteken, daar kun je niet zomaar een zadel opleggen en opstappen.

Fysiobehandelingen

Eind januari stond de eerste afspraak met de paardenfysio/osteopaat ingepland. Zij heeft Jemme behandeld en oefeningen meegegeven die we moesten doen om haar lichaam weer fit genoeg te krijgen. Die oefeningen bestonden uit rek/strek/mobiliteitsoefeningen op stal, werk aan de hand en longeren. In mei kwam ze weer terug voor de tweede afspraak en Jemme had enorme stappen gezet. Het ging zo goed dat we zelfs het rijden weer langzaam mochten oppakken, naast de oefeningen die we de afgelopen 4 maanden al deden. Helaas kwam er daarna nog een kleine kink in de kabel. Jemme had een wondje op de koot van haar linker achterbeen die ging ontsteken waarvoor de antibiotica nodig had. We moesten nog even rustig aandoen totdat het niet meer dik en ontstoken was. In juni 2021 was het dan eindelijk zover, ons eerste ritje! Wat was het spannend en onwennig, want in september 2020 hadden we voor het laatst gereden en zolang was Jemme nog niet onder het zadel. Maar het was vooral genieten!

Kosten eierstoktumor paard

Het hele traject van de eerste dierenarts scan tot de fysiobehandelingen heeft natuurlijk best wat gekost.

• De eerste eierstokscans en medicatie (Regumate): ongeveer 200 euro
• De operatie incl medicatie + 14 dagen verblijf in de kliniek: 1.928 euro
• Medicatie (antibiotica en kalmeringsgel) + scan peesplaat: 400 euro
• Fysio/osteopathie behandelingen: 240 euro

De totale kosten komen daarmee op 2.768 euro. Daar heb ik nog niet de kosten voor een nieuw zadel (want het oude zadel lag niet meer goed omdat het lichaam zo veranderd was) en de benzine kosten van alle ritten van/naar de kliniek meegerekend.